Voorzitter,
Dit is het eerste plenaire begrotingsdebat voor deze ministers. Een soort van minis-teriële begrotingsmaidenspeech. Maar ik ben niet van plan om het ze gemakkelijk te maken. Het zijn moeilijke tijden. Niet voor ons hier, maar wel voor de agenten buiten waar ik grote waardering voor heb. En die er een hoofdtaak bij hebben gekregen, namelijk bewaken en beveiligen. En dat terwijl ze zeker nog tot 2026 te weinig colle-ga’s hebben en dus zwaar overvraagd blijven.
Voorzitter, ik heb mijn inbreng gebaseerd op drie kernwoorden: tegenstrijdigheid, geld en waardering.
Ten eerste tegenstrijdigheid. De minister is bezig met de strijd tegen drugscrimine-len, maar financiert tegelijkertijd het wietexperiment. Het bezit van een kleine hoe-veelheid drugs wordt toegestaan en zo dus ook gefaciliteerd, Tegelijkertijd zegt de-zelfde minister dat drugsgebruikers de Mocro-maffia in stand houden.
Voor een ander voorbeeld hoef ik alleen maar naar vak K te kijken. De minister van J&V staat voor keiharde aanpak, maar de minister van Rechtsbescherming niet. Frank Masmeijer wandelde na een gratieverlening vrolijk de gevangenispoort uit. En die zat er niet voor de diefstal van een rolletje drop, maar voor zijn aandeel in groot-scheepse cocaïnesmokkel. En waar iedere burger hoopt op levenslang voor Taghi en de moordenaars van Peter R. de Vries, is het de minister voor Rechtsbescher-ming die de levenslange gevangenisstraf de das om doet. We “moeten er maar aan wennen.” Politieagenten en burgers hebben het nakijken.
En waarom wordt er veel aandacht besteed aan preventie, maar blijft de repressie achter? Waarom geen flinke straffen waardoor Nederland niet meer uit de maat loopt en drugscriminelen Nederland ook op dit punt niet meer aantrekkelijk vinden? Dat doet ook recht aan de dagelijkse inspanningen van de politie.
En het laatste op dit punt en een bruggetje naar het tweede kernwoord (het geld): De minister van J&V heeft grote ambities. Ik noemde al de strijd tegen de drugscri-minelen. En dat steunt mijn fractie. Maar het geld dat daarvoor nodig is, blijft fors achter. Op Prinsjesdag 2021 vroeg de politie, samen met de burgemeesters en het Openbaar Ministerie € 600 miljoen. Maar het kwam er niet. En wat mijn fractie betreft is die € 600 miljoen niet voldoende. De PVV besteedt € 1 miljard aan de politie, structureel. Dat is nodig om de ondermijning aan te pakken, om in de wijken te zijn (blauw op straat) en om een politie te zijn en te blijven die tot de beste behoort.
Pas in 2025 (!), komen er volgens de tabel in de begroting 266 agenten bij, terwijl er nu al 1641 agenten te kort zijn! Op een operationele capaciteit van 52.591 zijn die 266 een stijging van 0,5%. In 2025 komt er ook € 200 miljoen bij. Op een budget van € 7 miljard is dat een stijging van 2,9%. Dit is niet vol te houden voor een organisatie die al jarenlang fors wordt overvraagd. Vraag aan de minister: gaat zij meer geld be-steden aan onze politie? Zware tijden vragen om zware maatregelen.
Twee onderdelen wil ik er nog specifiek uitlichten op dit punt. Ten eerste bewaken en beveiligen. In de aparte begroting van de politie staat: “Om het stelsel Bewaken en Beveiligen toekomstbestendig te maken, wordt komende jaren een nieuw orga-nisatieonderdeel gebouwd dat zich uitsluitend richt op bewaken en beveiligen. Voor het nieuwe organisatieonderdeel buigt de regering zich in de voorjaarsnota over het gevraagde bedrag.” Dat kan toch niet waar zijn? Gaat de minister dit pas volgend jaar bekijken?! Kan de minister hier vandaag bevestigen dat het gevraagde bedrag (€ 100 mln. structureel) er komt? En ook zo spoedig mogelijk? Ik heb er voor de ze-kerheid wel een amendement voor ingediend.
Ten tweede het Team Bedreigde Politici. Ik had liever dat we dit team, dat fantastisch werk doet, niet nodig zouden hebben. Maar helaas neemt het aantal bedreigingen toe. Ze hebben meer mensen nodig om dit belangrijke werk te blijven doen. Ik heb dan ook een motie klaarliggen om de minister te vragen voor een uitbreiding van deze capaciteit.
En tot slot op dit punt: het budgetrecht van het parlement. Dat is beperkt tot het slechts kunnen amenderen van het totaalbudget. We kunnen dus niks bepalen over specifieke inzet van het gelden en kunnen het daardoor ook niet controleren. De Algemene Rekenkamer uit deze kritiek ook ieder jaar. Eerder heeft de Raad van State geadviseerd om het begrotingsartikel ‘Politie’ uit te splitsen in meerdere begro-tingsartikelen. Het gaat om belastinggeld en dus het is onjuist dat de Kamer niet kan controleren of de jaarlijkse lump sum en bijvoorbeeld het vanuit de motie Hermans ook daadwerkelijk daar de betreffende onderwerpen zijn besteed. Is de minister be-reid om het advies van de Raad van State over te nemen?
Dan de waardering. Voorbeeld: de Landelijke Eenheid. De korpsleiding heeft duide-lijk lak aan de aanbevelingen van de Commissie Schneiders. Het benoemen van vriendjes op belangrijke posten gaat door en de werkvloer wordt niet betrokken. Een digitale presentatie voor een paar personen waar een half uurtje over zes stellingen kan worden gepraat, is natuurlijk volstrekt onvoldoende. Ik vind het een schoffering van de Commissie, de vakbonden en de Kamer. De minister komt met een brief. Maar ik maak wel alvast een opmerking: je hebt onkunde en onwil. Bij onkunde schakel je deskundigheid in. Bij onwil stuur je mensen weg. Hier is duidelijk sprake van onwil. Wanneer grijpt de minister in? Ze laat niet over zich lopen waar het drugscriminelen betreft. Dan moet een 5-koppige politieleiding een eitje zijn. Mijn advies: maak schoon schip daar. Pas dan zullen de geformuleerde ambities worden behaald en de aanbevelingen worden opgevolgd. De werkvloer verdient het.
Dan een ander onderwerp voor wat betreft waardering. Voor militairen is de zorg-plicht van de werkgever wettelijk vastgelegd in de Veteranenwet. Voor politieagen-ten niet, met alle gevolgen van dien, denk aan de PTSS-dossiers en de puinhoop die de korpsleiding hier bewust van maakt. Waarom wel een wettelijke zorgplicht voor militairen, maar voor politieagenten slechts een boterzacht stelsel beroepsziek-ten? Agenten verdienen de benodigde zorg en structuur zoals die in de Veteranen-wet. Graag een reactie van de minister.
Wat ook waardering uitspreekt, is een taakstrafverbod bij geweld tegen hulpverle-ners. Helaas is dit wetsvoorstel op 18 oktober jongstleden door de Eerste Kamer verworpen. Met applaus zelfs. Totaal misplaatst. Maar wat de PVV betreft, gaat deze strijd gewoon door, maar wel alleen voor politieagenten, brandweerlieden en ambu-lancemedewerkers. Ik hoor graag het standpunt van de minister. Ik overweeg in ie-der geval een motie.
Tot slot op dit onderdeel waardering een specifieke vraag, maar dan aan de minister voor rechtsbescherming. Wat gaat hij doen met de noodkreet van agenten omtrent de gevraagde gratie voor politiemoordenaar Bennie S.? Het gevoel van verdriet en onrecht is voor veel collega’s nog net zo sterk als 25 jaar geleden toen hun collega, Allegonda Gremmer, tijdens haar werk in koelen bloede door Bennie S. werd dood-geschoten. En over het verdriet van haar ouders nog maar niet te spreken. Wat gaat de minister doen met hun dringende oproep?
Voorzitter, ik rond af met de hoofddoek bij het politie-uniform. In de brief van 23 juni 2022 stelt de minister: “een discussie over het politie-uniform is niet aan de orde.” De korpsleiding denkt daar blijkbaar heel anders over en ondermijnt ook hier het gezag van de minister. Om daar een einde aan te maken, heb ik in de wet gekeken en volgens mij kan de minister via artikel 22 van de Politiewet en artikel 25 Besluit bewapening en uitrusting door middel van een ministeriële regeling kledingeisen stellen. Is zij hiertoe bereid? En als deze weg niet kan, welke actie gaat ze dan on-dernemen? Want laat er geen misverstand over bestaan: het politie-uniform moet blijven zoals het nu is: neutraal en uniform.
