Je kunt je afvragen hoe lang je als samenleving nog een duur systeem in stand wilt houden dat blijkbaar niet werkt. Dan heb ik het over het tbs-systeem. Tbs is een maatregel die kan worden opgelegd bij daders van zware misdrijven die ontoerekeningsvatbaar zijn verklaard. Volgens artikel 37a Wetboek van Strafrecht kan de rechter de dader ontoerekeningsvatbaar verklaren als sprake is van een gebrekkige ontwikkeling of een ziekelijke stoornis van de geestesvermogens (persoonlijkheidsstoornis) tijdens het begaan van het misdrijf. Om te voorkomen dat de dader opnieuw in de fout gaat, moet hij zich laten behandelen in een dure tbs-kliniek.
Maar in hoeverre zijn persoonlijkheidsstoornissen te genezen? Volgens nationale en internationale deskundigen is het behandelen van persoonlijkheidsstoornissen in de tbs zinloos. Van een kat kan je immers geen muis maken. Daarnaast zijn veel van deze criminelen met persoonlijkheidsstoornis ook nog eens verslaafd. Uiteraard willen psychologen, psychiaters en alle andere zielenknuffelaars deze gestoorde criminelen graag ‘behandelen’. Als je nog geen stoornis hebt wordt er wel een voor je verzonnen, er is altijd een hokje waar iemand in past. Elke afwijking is volgens hen te behandelen. Rechter Rinus Otte merkte onlangs terecht op dat verslaafde criminelen niet behandeld moeten worden, maar gewoon gestraft zoals ieder ander. Als er sprake is van schuld bij crimineel gedrag, met of zonder stoornis of verslaving, dient een strafrechtelijke reactie te volgen en niet een behandeling. Criminelen met een persoonlijkheidsstoornis horen thuis in de gevangenis. Gek genoeg is Nederland het enige land met een tbs-systeem waar criminelen onder handen worden genomen, in andere landen gebeurt dit namelijk gewoon in de gevangenis.
Daarnaast hebben tbs’ers allerlei rechten. Al binnen een jaar na binnenkomst in de kliniek wordt een tbs’er op verlof gestuurd. Dit om hem alvast te laten wennen aan zijn terugkeer in de maatschappij. Afgelopen september nog misbruikte een tbs’er op verlof zijn begeleidster in een maaiveld in Gelderland. Eerder vorig jaar heeft de PVV de staatssecretaris in een de-bat gevraagd waarom er niet standaard een bewapende beveiliger meegaat op verlof. Het antwoord van staatssecretaris Teeven was simpel: ‘We gaan de samenleving niet op onnodige kosten jagen’. Op de vraag waarom er niet standaard een signalement van de tbs’er op verlof naar de politie gaat, gaf Teeven aan dat de politie wel belangrijkere dingen te doen heeft.
Ook andere voorstellen van de PVV om dan op zijn minst iets te veranderen aan het dure, maar vooral gevaarlijke tbs-systeem werden keer op keer minachtend weggelachen. Zolang Teeven aan het roer staat, zal elk incident en elke ontsnapping zoveel mogelijk in de doofpot worden gestopt. Soms komen deze gevallen in het nieuws terecht, maar vaak wordt het geforceerd stilgehouden. Het beleid van Teeven is namelijk dat een ontsnapte tbs’er dusdanig zou kunnen schrikken van de jacht die op hem gemaakt wordt, dat het maar beter is de boel stil te houden.
De crimefighter van vroeger slaat soms nog wat stoere taal uit, maar dit mondt meestal uit in wat gepruttel. Van de crimefighter van vroeger is niets over. De samenleving wordt als proef-tuin gebruikt, met alle gevaren die daarbij horen. De PVV is echter de enige partij in de Tweede Kamer die kritisch durft te kijken naar het tbs-systeem en het systeem wil afschaffen nu het duidelijk niet werkt. Niet alleen de staatssecretaris, maar alle andere partijen in de Tweede Kamer met de VVD voorop, zijn heilig overtuigd van de illusie dat gestoorde crimine-len als modelburgers uit een tbs-kliniek komen. Zij vinden het belang van een gevaarlijke gek op terugkeer in de maatschappij veel belangrijker dan de veiligheid van de samenleving. Het is wachten op het volgende incident met een ontsnapte tbs’er die ‘aan zijn terugkeer in de maatschappij werkt’. Het is wachten tot er weer een begeleider of toevallige passant, mis-schien u of ik, slachtoffer worden van ernstig geweld van een tbs’er op verlof. Dit kan over een paar maanden gebeuren, maar ook morgen. En staatssecretaris Teeven? Die draait zich rustig nog een keer om.
-Gepubliceerd op www.DagelijkseStandaard.nl op 4/1/2013-