EHBO in het onderwijs

Vz, allereerst wil ik een woord van waardering uitspreken tot de indieners van dit burgerinitiatief. Een burgerinitiatief is de meest directe manier voor elke kiesgerechtigde om invloed uit te oefenen op de politiek en het landsbestuur. Maar er zijn nogal wat voorwaarden waaraan zo’n initiatief moet voldoen en de grootste hindernis is natuurlijk de minstens 40.000 ondersteunende handtekeningen. Het is niet voor niets dat er van 2006 tot 2020 slechts 8 burgerinitiatieven uiteindelijk plenair behandeld zijn in de Tweede Kamer. Dat dit initiatief vandaag op de rol staat, is dus een groot compliment waard en dat compliment geef ik hier dan ook graag aan de initiatiefnemers.

Voorzitter, het is belangrijk dat jongeren kennis hebben van hoe ze moeten handelen als er een ongeval heeft plaatsgevonden. Wij vinden dat niet alleen voor jongeren belangrijk, nog belangrijker voor de slachtoffers uiteraard, maar ook voor de gehele samenleving is dat bepaald geen overbodige luxe.
De vraag is alleen of het onderwijs daarvoor verantwoordelijk zou moeten zijn.

Vz, het onderwijs wordt al even gezien als een vergaarbak voor alle maatschappelijke problemen en elk maatschappelijk ongemak dat niet zo gemakkelijk geparkeerd kan worden. Het onderwijs als panacee tegen alle maatschappelijke kwalen.
Of het nu gaat om meer bewegen, gezonder eten, drugspreventie, de strijd tegen het roken en alcohol, veiliger verkeer, het bestrijden van de opwarming van de aarde of het uitbannen van Zwarte Piet, het onderwijs weet raad. Althans, dat denken de burgers, de lobbyisten en de activisten van al deze bewegingen die allemaal hun eigen thema presenteren als het gewichtigste van allemaal. En het ZIJN ook belangrijke thema’s, elk met hun eigen waarde, op de laatste twee thema’s na. En allemaal weten ze zeker dat ze levens gaan redden, de wereld gaan redden zelfs, als het onderwijs maar zijn uiterste best doet om ruimte te creëren in het curriculum.
Maar het onderwijs weet geen raad. Wij bedoelen dit oprecht niet cynisch en ook wij zien de meerwaarde van het geven van EHBO-lessen aan jongeren, maar voorzitter, niet binnen het voortgezet onderwijs.

Vz, ons bezwaar tegen dit soort initiatieven is vooral gebaseerd op de onstilbare drang om ons onderwijs verder op te vullen met allerlei zaken die geen of nauwelijks raakvlakken hebben met de primaire taak van het onderwijs. Die primaire taak is emanciperen en verheffen, het overdragen van kennis en kunde en aan de basis daarvan ligt het onderwijs in de kernvakken. Die kernvakken zijn lezen, schrijven en rekenen, voorzitter. Zolang wij het accepteren dat bijna een kwart van de 15-jarigen als semi-analfabeet naar het vervolgonderwijs gaat en dat 53% van de basisschoolleerlingen naar het voortgezet onderwijs gaat zonder de wettelijk gestelde streefniveaus voor rekenen te halen, en daarmee eigenlijk gezakt zouden zijn als er een eindexamen in het primair onderwijs zou bestaan, hebben wij andere, meer urgente problemen.

Vz, het burgerinitiatief stelt dat veel mensen niet weten wat ze moeten doen, wanneer er een ongeval heeft plaatsgevonden en dat bijna alle jongeren tussen de 12 en 18 jaar van mening zijn dat EHBO-cursussen op het voortgezet onderwijs gegeven zouden moeten worden. Daarnaast blijkt uit onderzoek van het Universitair Medisch Centrum (UMC) Utrecht dat EHBO-onderwijs op middelbare scholen zorgt voor een verbetering van de volksgezondheid en zelfs voor verlaging van de kosten in de zorg. Wij vinden dit soort uitspraken twijfelachtig, maar we vinden ze vooral typerend voor de manier waarop naar ons onderwijs wordt gekeken als het gaat om waar ons onderwijs zorg voor dient te dragen.
Het is geen taak van het funderend onderwijs om de volksgezondheid te verbeteren of de kosten in de zorg te verlagen. Bij deze misconceptie gaat het al mis.
Wij vinden het zeer twijfelachtig dat het subsidiëren, kosten 5 miljoen euro, van EHBO-onderwijs zou kunnen leiden tot een besparing van zo’n 280 miljoen euro. Dit soort uit de lucht gegrepen verwachtingen doen afbreuk aan de relevantie van dit initiatief.

Vz, het Rode Kruis heeft van oudsher altijd een functie in de wijken gehad. Daar worden lessen EHBO gegeven, daar worden mensen gekwalificeerd in het verlenen van eerste hulp. Wij zouden graag zien dat deze rol weer met verve wordt opgepakt. Daar, in het private bedrijfsleven en in de publieke en semi-publieke sector hoort dit meer thuis dan in het al overvolle en oververmoeide onderwijs.
Zo staat de fractie van de PVV hierin voorzitter en ik wens de initiatiefnemers alle succes met hun missie om EHBO op die manier onder de aandacht en onder de burgers te brengen.