Skip to main content

AO Financiële situatie ROC

De PVV heeft het de afgelopen jaren al vele malen aan de orde gebracht: volgens onze analyse is er sprake van een systeemcrisis in het onderwijs. Aan de basis van deze systeemcrisis ligt het governancemodel, dat teveel macht bij de instellingen zelf legt en blijkbaar niet de voorwaarden kan scheppen voor een afdoende controlemechanisme. Raden van Toezicht hebben bewezen geen garantie te zijn voor een goede controle. De OR van ROC Zadkine zegt letterlijk dat het de afgelopen jaren zo fout kon gaan doordat het toezicht tekort schoot (VK 20-10-12) Er was in het geval van Zadkine niet eens een falende Raad van Toezicht- er was helemaal geen Raad van Toezicht. Zadkine koos voor het one-tier board, ondanks stevige bezwaren van de toenmalige staatssecretaris. In deze monistische constructie heeft zowel de bestuurder als interne toezichthouder zitting in één orgaan.

Ook is medezeggenschap blijkbaar niet toereikend als het gaat om de drang van de bestuurders tot het maatschappelijk ondernemertje spelen in toom te houden. Een woordvoerder van de Ondernemingsraad van Zadkine zegt letterlijk in de Volkskrant (20-10-12): "Het Colle van Bestuur nam alle beslissingen. Wie er iets van zie kregg te horen: jullie moeten je nergens mee bemoeien. Jullie zijn niet het management." Dit gebeurde bijvoorbeeld toen het College 15 miljoen euro uit de reserves haalde om een pand te betalen zonder dit eerst voor te leggen aan de OR.
Naast structurele inhoudelijke problemen wat betreft de kwaliteit van het onderwijs zien we telkens weer dezelfde problemen opduiken, veroorzaakt door een bestuurderskaste die volkomen is losgeslagen van de samenleving en de politiek. En van hun taak: het aanbieden van goed onderwijs.

Het motto van het verbeterprogramma luidt 'Terug naar de basis'. Dit betekent volgens ROC Zadkine een concentratie op de kerntaak, namelijk het geven van onderwijs. Het is een gotspe, voorzitter. Een onderwijsinstelling die zich pas realiseert dat ze er is om onderwijs te geven wanneer er miljoenen verlies wordt geleden. Verlies veroorzaakt door een bestuurscultuur die voornamelijk draait om rendement en vastgoed en niet om onderwijs. Door bestuurders die zichzelf vooral zien als maatschappelijk ondernemer. Ook wil zadkine nu 'meer afstemmen op de arbeidsmarkt en het aanbod van andere mbo-instellingen in de regio'. Dat had Zadkine allang moeten doen! Er zijn blijkbaar een tekort van 34 miljoen (15 miljoen verlies vorig jaar, 19 miljoen verlies verwacht) en 500 ontslagen (350 in voorjaar 2012, 150 gepland)* voor nodig om tot dit soort conclusies te komen.
ROC Zadkine is in de problemen gekomen door de grote hoeveelheid aangekocht vastgoed. In een brief aan studenten en ouders beweert de voorzitter van het CvB van Zadkine echter dat de financiële problemen te wijten zijn aan bezuinigingen van de overheid. In het NRC van 19 oktober noemt hij het desastreuze aankoopbeleid van zijn voorgangers slechts 'een beetje dom'.

De PVV heeft weinig vertrouwen in de uitvoerbaarheid van de plannen om de helft van het vastgoed te verkopen of te verhuren. 100.000 m2 schoolgebouwen! In deze vastgoedmarkt! Hoeveel denkt Zadkine dat de verkoop of verhuur minimaal moet gaan opleveren? Welke maatregelen gaat Zadkine nemen als blijkt dat het vastgoed inderdaad niet verkoopbaar of verhuurbaar blijkt? Nog meer ontslagen? Nog minder extra lesuren?

Uit de cijfers van Zadkine over 2010 concluderen we dat het aandeel ondersteunend personeel tussen 2008 en 2010 met bijna 20% is gestegen (van 817 in 2008 naar 960 in 2010) , terwijl het aandeel onderwijzend personeel tussen 2008 en 2009 met zo'n 5% stijgt en 2010 weer daalt (van 1007 naar 1053 naar 1032). In 2010 is er sprake van een verdeling van onderwijs- en onderwijsondersteunend personeel van bijna 1:1. Onze grote zorg is waar de aangekondigde ontslagen zullen vallen. Gaat Zadkine onderwijspersoneel ontslaan of onderwijsondersteunend personeel? Hoe ziet die verhouding eruit wat betreft de functies van de 350 mensen die dit voorjaar al zijn ontslagen? Is de minister het met ons eens dat 'terug naar de kern' onmogelijk is met minder leraren? Is het niet een goed idee om werk te maken van de 80/20 motie? Veel ellende is te voorkomen door een harde eis te stellen dat 805 van de middelen besteed wordt aan het onderwijs in plaats van aan overhead?

Berichten in de media spreken elkaar tegen. Het ene bericht beweert dat Zadkine geen leningen heeft lopen bij commerciële partijen, in het andere is sprake van leningen bij onder andere ABN-AMRO. Deed Zadkine al aan schatkistbankieren? Zo ja, vanaf wanneer?

Wat is precies het verschil met Amarantis? Waarom bood de overheid daar geen financiële steun en in het geval van Zadkine wel? De PVV ziet het opknippen van Zadkine, zoals dat bij Amarantis is gebeurd, als een reële mogelijkheid. We hebben van de minister begrepen dat een dergelijke beslissing aan de instelling zelf is. Het lijkt ons dat de mogelijkheid tot opknippen ter tafel is gekomen bij de besprekingen met OCW en Financiën over de hypotheken en herfinancieringen. Wordt opknippen door Zadkine als een mogelijkheid overwogen? Ziet de minister voordelen in het opknippen in meerdere onderdelen?

Tenslotte voorzitter. Een citaat uit een commentaar in de Volkskrant (22-10-12): "Hoewel de schaalvergroting in het middelbare beroepsonderwijs reeds werd ingezet voor het eerste paarse kabinet, heeft paars als geen ander schaalvergroting en marktwerking gepropageerd. In het onderwijs en de publieke sector is daardoor iets verloren gegaan wat door technocraten en economen graag wordt afgedaan als nostalgische kitsch, maar voor echte mensen heel belangrijk is: de menselijke maat." Bleef het opwarmen van de paarse puinhopen maar beperkt tot nostalgie, maar het aantreden van Paars III doet het ergste vermoeden voor de nabije toekomst.

 

* Er is dit voorjaar 275fte geschrapt, dat kostte 350 banen.