Algemeen Overleg Raad Buitenlandse Zaken
Voorzitter, ik begin met het onderwerp Syrië. Uit het jongste Dreigingsbeeld Terrorisme Nederland blijkt dat onder jihadisten in Nederland ook interesse is om deel te nemen aan de jihad in Syrië. Welke actie neemt Nederland in de internationale gemeenschap om te bereiken dat jihadisten, in het bijzonder Nederlandse jihadisten, de toegang tot Syrië wordt verhinderd? Wordt ook in het bijzonder Turkije aangesproken op het verlenen van vrije doorgang aan jihadisten?
Ik kom op de nieuwe Syrische Nationale Coalitie. Is dit naar de mening van de minister een evenwichtige en betrouwbare vertegenwoordiging van de Syrische bevolking? Is de Moslimbroederschap niet weer oververtegenwoordigd, ook in deze nieuwe Syrische Nationale Coalitie? Klopt het dat deze nieuwe coalitie in een clausule expliciet transitieonderhandelingen met het regime van Assad heeft verboden? Zo ja, hoe beoordeelt de minister dat? Ik wijs erop dat de rebellen door hun wreedheden zienderogen steun lijken te verliezen – laat ik mij voorzichtig uitdrukken – onder de Syrische bevolking.
Frankrijk heeft inmiddels de nieuwe Syrische Nationale Coalitie erkend als enige vertegenwoordiger van het Syrische volk. Wat is het standpunt van de Nederlandse regering? De Verenigde Staten zijn nog helemaal niet zover. Zij willen ook geen wapens leveren. Welk standpunt zal de Nederlandse regering innemen in het gesprek dat Frankrijk in Europees verband wil voeren over het mogelijk leveren van defensieve wapens aan de oppositie in Syrië.
Ik kom op Hezbollah. De minister heeft erop gewezen dat het regime-Assad de kracht houdt om de opstand neer te slaan mede dankzij de steun van Hezbollah. Het vorige Nederlandse kabinet vond Hezbollah een terroristische organisatie waarmee elk contact zo veel mogelijk gemeden moest worden. Hoe oordeelt dit kabinet daarover? Is de minister het met mij eens dat het bijvoorbeeld absoluut onwenselijk is dat in Nederland een website van Hezbollah, Al-Manar TV genaamd, wordt gehost? Het Middle East Media Research Institute heeft gedocumenteerd dat die website Al-Manar TV, dus een website van Hezbollah, in Nederland wordt gehost. De VS, Canada, Frankrijk, Australië en Spanje – ik noem een paar landen als voorbeeld – hebben dit tv-kanaal van het internet verbannen. Wil de minister zich ervoor inzetten dat dit ook in Nederland en bij voorkeur in de gehele Europese Unie wordt geblokkeerd? Wil de minister voorts aandringen op een snelle plaatsing van Hezbollah op de terreurlijst van de EU?
Via het onderwerp Hezbollah kom ik vanzelf op Iran. Er zijn publicaties waaruit blijkt dat Shell via een onderneming genaamd Cargill voor 1,4 miljard dollar aan graan wil leveren aan Iran om de sancties te omzeilen en zo de openstaande olierekening te vereffenen. Is dit volgens de minister inderdaad een inbreuk op de sancties, of heeft Shell een maas in de sanctieregelingen ontdekt? Als dat laatste het geval is, wil de minister zich er dan voor inzetten om die maas zo snel mogelijk te dichten, in Europa en in de VN?
Ik kom op Egypte. De minister heeft ons gemeld dat de Europese Commissie van zins is 90 miljoen euro aan fondsen voor Egypte vrij te geven. Klopt de berichtgeving dat de EU ook zou hebben besloten om daar nog een steunpakket van 5 miljard euro aan toe te voegen, waarvan 1 miljard rechtstreeks zou moeten worden aangevuld door de lidstaten? Wat mijn fractie betreft, komt Egypte helemaal niet in aanmerking voor dit soort steun, gelet op het feit dat de positie van vrouwen, minderheden, islamcritici, journalisten – anderen hier aan tafel hebben dit ook gezegd – zienderogen achteruit holt. Als die berichtgeving juist is, hoe verantwoordt de minister dan al deze financiële steun en de overheidssamenwerking met het Egyptische regime, terwijl het Egyptische volk te leiden heeft onder dat regime en terwijl dat regime zich ook dreigend uitlaat tegenover Israël?
Voorzitter. In Libië is het een chaotisch politiek zooitje, wat door onze regering steevast omzichtig aangeduid wordt als een «transitieproces». De zuurverdiende euro's van onze belastingbetalers worden overgemaakt naar de Libische bankrekening. Intussen constateer ik dat Libië er weer lustig op los gireert richting de Syrische oppositie. Met 20,3 miljoen dollar van de 40 miljoen dollar die de Syrische Nationale Raad had ontvangen, is Libië de grootste gelddonor ter wereld van de Syrische oppositie. We hebben altijd al gezegd dat Libië een rijk olieland is, dat zijn eigen broek moet ophouden. Wij moeten daar geen geld naartoe overmaken. De EU moet dat ook niet doen. Dat bepleit ik opnieuw bij deze minister.
Ik kom op het vredesproces in het Midden-Oosten. Iedereen is nogal lyrisch over de brief die de minister heeft verstuurd. Over de uitkomsten ben ik ook tevreden. We gaan vooralsnog niet de stap van de Palestijnen richting de VN steunen. Als je die brief leest, is het echter toch een beetje alsof de minister zegt: helaas nu nog even niet om bepaalde redenen. Ik had veel liever een brief gezien waarin staat dat de Palestijnen er helemaal niet aan toe zijn. Er is gewoon geen Palestijnse staat. Er is niet één regering; er zijn meerdere regeringen. Er zijn vastgestelde grenzen. Mijn buurman, de heer Ten Broeke, haalde dat ook al aan. Er is helemaal niet voldaan aan de juridische voorwaarden om van een staat te kunnen spreken. Je kunt toch pas lid worden van de VN als je ook een staat bent? Vooralsnog ben ik van mening dat we deze stap niet moeten steunen, niet alleen op basis van de argumentatie in deze brief, maar überhaupt omdat er geen Palestijnse staat is. We zouden deze stap dus categorisch moeten afwijzen. Dat zou ook in de EU bepleit moeten worden.