AO ROC Leiden

Eerste termijn

Voorzitter, we moeten constateren dat de situatie waarin ROC Leiden is beland deels hetzelfde is als toentertijd bij Amarantis. En wéér is de minister van plan de betreffende ROC uit de brand te helpen. Het ROC Leiden heeft sinds 2012 onder het verscherpt toezicht van de Inspectie gestaan. Kennelijk is er niets geleerd uit de eerdere lessen, want ook dit verscherpte toezicht heeft ernstig tekort geschoten. Graag een reactie vd minister op de vraag of ook zij teleurgesteld is in de resultaten van het verscherpte toezicht, of vond zij het bevredigend? En als ook de minister twijfels heeft over de resultaten van het verscherpte toezicht, waaraan heeft het dan geschort? Is er te weinig expertise bij de inspectie, is het mandaat van de inspectie te beperkt om door te dringen in de bestuurlijke jungle van de ROC's? Waaraan heeft het geschort?

Voorzitter, door de privatisering van de huisvesting kan het publieke belang worden geschaad. Dat moet de minister toch met mij eens zijn gezien het verleden. De schade komt deels voor rekening van de private ondernemers, maar vooral voor rekening van de samenleving en daarmee van de belastingbetaler. Praktisch gezien wordt de schade uiteindelijk verhaald op het onderwijsbudget en daarmee weer op de leerlingen die niet de kwaliteit onderwijs krijgen die mogelijk was geweest als de bestuurders zich meer hadden bekommerd om onderwijs dan om vastgoed. En daarnaast zitten we aan het einde van de dag in een aantal gevallen opgescheept met schoolgebouwen die ongeschikt zijn om onderwijs in te geven. Is de minister het met mijn analyse eens dat de leerling uiteindelijk de dupe is?

Voorzitter, ook in het geval van ROC Leiden is er op geen enkele manier zorgvuldig omgesprongen met de oproep vanuit deze Kamer om publieke middelen doelmatig te besteden. En daarom nog een keer deze vraag aan de minister. Waarom is het nog steeds niet doorgedrongen in bestuursland dat onderwijsgeld alleen doelmatig besteed wordt als er een verdeling in acht genomen wordt van minimaal 80% voor het primaire onderwijsproces en 20% voor de overhead en huisvesting? Het vooraf oormerken van de publieke middelen voor het primaire proces is een garantie dat het geld op de juiste plaats terecht komt. Dat is ook met de breed aangenomen motie Beertema 31524 nr. 148 geregeld: ten minste 80% van het huidige bedrag per leerling dient te worden besteed aan het primaire proces. Wat gaat de minister eraan doen om dit in de toekomst wél te regelen, bijvoorbeeld door gewoon deze mooie motie uit te voeren? Graag een reactie.

Dan voorzitter, vinden wij het interessant om te kijken naar de direct verantwoordelijke bestuurders en leden van de Raad van Toezicht. Wij zouden graag zien dat de inspectie, samen met ingehuurde experts, desnoods forensische financiële deskundigen, in kaart zou brengen wie waarvoor verantwoordelijk was. En, misschien nog wel interessanter omdat we het onderwijsveld moeten beschermen tegen dergelijke rampen in de toekomst, waar zijn die bestuurders nu werkzaam? En waarom zijn ze daar aangenomen? Niet op grond van hun geweldige prestaties zou ik zeggen. Een dergelijk onderzoek geeft inzicht in de machinaties van het redelijk overzichtelijke old boys and girls netwerk. Steeds weer zien we dezelfde namen opduiken op al die hoge bestuurdersposities. Hoe kan dat? Dat moet in kaart worden gebracht, want dat kan niet langer zo doorgaan, vz. Het zou niet zo mogen zijn vz., dat je van februari 2003 tot april 2011 bestuurder bent geweest bij ROC Leiden, een spoor van (financiële) wanorde hebt achtergelaten en vervolgens een jaar erna weer aan de slag bent als bestuurder bij een volgende grote onderwijswerkgever, nu in Rotterdam. Is de vijver van onderwijsbestuurders in Nederland zo klein, of worden nieuwkomers bewust buitengesloten? Graag een reactie van de minister: is zij net zo nieuwsgierig als de PVV en wil zij weten wie waarvoor verantwoordelijk was en is zij bereid om daar forensisch onderzoek naar in te stellen en kan zij voor ons in kaart brengen waar de verantwoordelijke bestuurders en toezichthouders nu werkzaam en hoe zijn zij daar terecht zijn gekomen.

Tenslotte, voorzitter, over de toekomst. Wij zijn bang dat het in Rotterdam niet goed gaat. We hebben gezien dat er sterk is ingezet op een traject van ontvlechting van de twee grote ROC's daar. Die ontvlechting zou ertoe moeten leiden dat er vijf zelfstandige gespecialiseerde mbo-instellingen zouden ontstaan. Denk aan een zelfstandig Techniekcollege, en een Zorgcollege. De twee grote ROC's Albeda College en Zadkine College zouden dan ophouden te bestaan. Dat is een lastig traject omdat bestaande weten regelgeving in de weg staat. Van hieruit hebben we er bij de minister vaak op aangedrongen om dit mogelijk te maken. Maar ineens is het erg stil aan het Rotterdamse front. Het voltallige CvB van het mooie Albeda College is intussen min of meer stilletjes opgestapt en er heerst radiostilte. Dat verontrust mij vz. Zeker na het Amarantis drama en nu weer het bijna faillissement van ROC Leiden moeten wij zo snel mogelijk uitgebreid geïnformeerd worden over de stand van zaken in Rotterdam. Er zijn geruchten dat er een bestuurlijke fusie in de maak is. We weten allemaal dat een bestuurlijke fusie het voorportaal is van een institutionele fusie. Wat gebeurt er in Rotterdam, voorzitter? Kan de minister hierop reageren?